In het januarinummer 2016 van Beter Begeleiden, het tijdschrift van de Landelijke Beroepsgroep Begeleiders in het Onderwijs (LBBO) staat mijn artikel Vier jaar lezen tegen de zomerdip (ook te vinden in de materialenbank van de LBBO). link volgt nog Onderaan het artikel staat dat op mijn blog binnenkort individuele voorbeelden worden beschreven.
Hieronder de verslagen van twee leerlingen: leerling A en leerling B. Leerling A beheerste E3 niveau eind groep drie maar had een onvoldoende DMT. Omdat de techniek beheerst wordt is om het tempo te verhogen maar één ding te doen: lekker veel lezen, liefst net boven je niveau, in boeken die je leuk vind, elke dag minimaal tien minuten. Leerling B. had eind groep drie een half jaar leesachterstand en ruim onvoldoende DMT. Ondanks zijn sprong die hij in de zomervakantie maakte bleef hij in groep vier een zwakke lezer en is later dat jaar een dyslexie onderzoek gestart.
VERSLAG LEERLING A
Informatie voor de ouders:
De DMT (Drie minuten toets) kent 3 kaarten
met woordrijtjes, oplopend in moeilijkheidsgraad. Per kaart wordt aangegeven:
goed, aandachtspunt of risico. Voor elke kaart krijgt de leerling 1 minuut. Er
kunnen 6 niveaus behaald worden: l-ll-lll-lV-V en Vmin. De laatste drie zijn
onvoldoende. Naast het niveau in onderstaande tabel staat achter de schuine
streep de persoonlijke vaardigheidsscore.
Een AVI niveau wordt doorgaans midden (M) en
eind (E) schooljaar afgenomen. Als nu de M4 Avi is afgenomen dan is deze vijf
maanden te vroeg afgenomen (dit heet doortoetsen). Er kunnen in een AVI drie
niveaus behaald worden:
-
Beheersingniveau (= tekst gelezen
binnen de tijd die daarvoor staat)
-
Instructieniveau (= tekst in meer
tijd gelezen)
-
Frustratieniveau (= tekst in nog
meer tijd gelezen dan voor instructieniveau staat).
In de eerste kolom staan de toetsuitslagen
van eind schooljaar in groep 3.
In de tweede kolom staan de toetsuitslagen
die na de zomervakantie zijn afgenomen.
Groen laatste kolom =
vooruit gegaan/op niveau gebeleven
Lrl. 2
Nu in 4a
|
DMT V27/lV
AVI E3
|
DMT V39/ll
AVI M4
|
Afname 25 Augustus 2015
A. vertelt dat ze niet elke dag uit Vos en
Haas gelezen heeft. Maar ze heeft wel heel veel gelezen in de vakantie, ze is
dol op Donald Duck junior, “dat is met grotere letters.”
A. weet heel goed waarom ze moet oefenen met
lezen namelijk om het nog beter te leren. Ze kan de personages Uil, Vos Haas en
Piep, het kleine kipje, benoemen en vertelt met plezier over het verhaal.
A. is in leestempo (DMT) 12 punten gestegen
en dat brengt haar 2 niveaus hoger. Ook beheerst ze op AVI inmiddels de M4, dat
betekent dat ze nu een voorsprong heeft.
Advies:
Thuis lekker
blijven lezen! Liefst 5 dagen in de week minimaal 10 minuten per dag net boven
haar niveau dus nu op E4 niveau.
VERSLAG LEERLING B.
Informatie voor de ouders:
De DMT (Drie minuten toets) kent 3 kaarten
met woordrijtjes, oplopend in moeilijkheidsgraad. Per kaart wordt aangegeven:
goed, aandachtspunt of risico. Voor elke kaart krijgt de leerling 1 minuut. Er
kunnen 6 niveaus behaald worden: l-ll-lll-lV-V en Vmin. De laatste drie zijn
onvoldoende. Naast het niveau in onderstaande tabel staat achter de schuine
streep de persoonlijke vaardigheidsscore.
Een AVI niveau wordt doorgaans midden (M) en
eind (E) schooljaar afgenomen. Als nu de M4 Avi is afgenomen dan is deze vijf
maanden te vroeg afgenomen (dit heet doortoetsen). Er kunnen in een AVI drie
niveaus behaald worden:
-
Beheersingniveau (= tekst gelezen
binnen de tijd die daarvoor staat)
-
Instructieniveau (= tekst in meer
tijd gelezen)
-
Frustratieniveau (= tekst in nog
meer tijd gelezen dan voor instructieniveau staat).
In de eerste kolom staan de toetsuitslagen
van eind schooljaar in groep 3.
In de tweede kolom staan de toetsuitslagen
die na de zomervakantie zijn afgenomen.
Groen laatste kolom =
vooruit gegaan/op niveau gebeleven
Leerling
|
Juni 2014
|
Augustus 2014
|
Lrl. 8
Nu groep
4a
|
DMT V-/11
AVI M3 instructieniveau (2.14 min. 0 fout)
|
DMT V-/17
AVI
M3
beheersingniveau (1.47 min. 1 fout)
E3
instructieniveau
|
Afname 18 augustus 2014
Hij heeft het boek uit! B. vertelt
enthousiast over het lezen in de vakantie. Hij heeft zelfs op Majorca
doorgelezen met papa. En op zijn verjaardag kreeg hij een Vos en Haas taart. B.
is helemaal vol van Vos en Haas en vertelt dat hij ook al in een ander boek
over Vos en Haas aan het lezen is. Er stonden wel moeilijke woorden in het boek
vertelt B. Zoals sluw, zenuwachtig en humeur. Maar hij kan nu heel goed
vertellen wat het betekent: “sluw is dat je gemeen bent. Zenuwachtig dat je
iets spannend vind en dat voelt. En humeur dat je vrolijk bent. Of niet.” B.
vond Pluim de eekhoorn erg leuk. “En dat Haas, die toen jarig was, dacht dat
Piep een kip was.”
Tja, en toen kon ik het niet laten even te twitteren:
DMT
Kaart 1 uitslag: goed
B. leest in 1 minuut 25 woorden zonder
fouten.
Hij corrigeert zich 3x:
leest eerst pen waar peen staat
leest eerst luis waar lus staat
leest eerst duir waar deur staat.
Hij leest 1x een woord 2x (goed).
Hij maakt 1x een eerste letter los: s-op.
Kaart 2 uitslag: risico
B. leest in 1 minuut 21 woorden met 3 fouten:
hij leest vlucht
waar vlecht staat,
hij leest buurt
waar beurt staat,
hij leest scher
waar schuur staat.
Kaart 3 uitslag risico
B. leest 13 woorden in 1 minuut met 5 fouten:
hij leest 3x de duffe e niet als u: in
banden, geluid, koffer
hij leest 2 keer de e als korte klank waar
hij het als lange klank moet lezen:
hij leest bekker
waar beker staat
hij leest stedden
waar steden staat
In deze 2 gevallen betrfet het een spellingcategorie
die in groep nog aangeboden gaat worden: de ezel- en kikkerwoorden.
AVI
AVI M3 Bkaart
B. leest deze kaart ruim binnen de toegstane
tijd met 1 fout:
hij leest iet
waar jet staat.
AVI E3 Bkaart
B. leest deze kaart precies op de tijd die staat
voor instructieniveau met 2 fouten:
hij leest moeder
met e-klank op eind in plaats van moedur
en deze zelfde fout maakt hij ook met kloppen,
hij leest je
waar juist staat
hij leest schuid
waar schud staat
Ben verliest wat tijd doordat hij 2 woorden 2x
(goed) leest.
Van twee woorden haalt B. de 1e
letter nog los:
g-ilt
k-ammen
ADVIES
B. heeft een hele mooie leessprong gemaakt.
Op de DMT is zijn tempo nog van onvoldoende niveau maar zijn persoonlijke
vaardigheidsscore is met 6 punten gestegen.
Zijn M3 niveau is prachtig vooruit gegaan:
van instructie naar beheersingniveau en daarnaast heeft hij de sprong gemaakt
naar instructieniveau E3. Dat betekent nog wel een achterstand (want eind groep
3 moet E3 ook op beheersingniveau zijn) maar er kan in B.’s geval echt gezegd
worden: doorlezen in de vakantie werkt!
Wat ook opvalt is dat B. begrijpend leest:
hij leest met goede intonatie en stelt naderhand vragen over de tekst.
Het probleem van tempo lezen en helemaal op
niveau raken gaat B. ongetwijfeld ook voor elkaar krijgen als hij op school EN
thuis dagelijks blijft lezen net boven zijn niveau (E3/M4) in boeken die hij
zelf leuk vindt. Mocht B. nog geen lid van de bibliotheek zijn (= gratis) dan
luidt het advies dat te worden zodat hij ook zelf zijn boeken kan kiezen.
Het is namelijk van belang dat B. lezen leuk
blijft vinden.
Daarnaast zal hij in het groepsplan lezen nog
in de weergroep blijven en uit voorzorg ook in het Protocol leesproblemen en
dyslexie (dit betekent net iets meer toetsen per jaar dan gewoonlijk om zijn
ontwikkeling goed te blijven volgen).
Tip: nog even de duffe e opfrissen
(kloppen/moeder etc.) attent blijven op de ui/u en eu/uu!
En toen kon ik het weer niet laten:
9 sept.
Met
#lezentegendeZomerdip van M3instr.niveau naar E3instr.niveau:
dat is toch een mooie inhaalslag! Mede dankzij betrokkenheid ouders.